Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Errāre humānum est

  • 1 Errāre humānum est

    "Ошибаться - человеческое свойство", человеку свойственно ошибаться.
    Сенека Старший, "Контроверсии", 4, 3.
    В разных вариациях эта мысль повторяется у многих античных авторов. Уже греческий поэт Феогнид (VI в. до н. э.) говорит, что "ошибки следуют за смертными" (ст. 327 сл.). Ту же мысль высказывает у Еврипида (480-406 до н. э.) кормилица в трагедии "Ипполит" (615) и у Софокла (496-406 до н. э.) прорицатель Тиресий в трагедии "Антигона" (1024).
    Цицерон ("Филиппики", XII, 2, 5) риторически развивает и заостряет эту мысль: Cujusvis hominis est errare, nullius, nisi insiPientis in errore perseverare "Каждому человеку свойственно ошибаться, но никому, кроме глупца - упорствовать в ошибке". Почти такую же формулировку, как у Сенеки, мы находим у Иеронима ("Письма", 57, 19 - Patrologia latina 22, 578): Errasse humanum est "Совершить ошибку свойственно человеку".
    [ Барыня ] сама приняла на себя труд избрать ей [ Матрене ] мужа; выбор пал на сапожника не случайно, а потому, что он крепко хмелем зашибал, так барыня думала, что он остепенится, женившись - конечно, не ее вина, что она ошиблась: errare humanum est. (А. И. Герцен, Доктор Крупов.)
    Как ни мудры и возвышенны гг. водевилисты, а и они делают часто такие вещи, которых нет возможности понять или определить. Конечно, это происходит или от того, что errare humanum est, или что гении всегда недоступны пониманию современности. (Н. А. Некрасов, Два физиологических очерка. 1. Водевилист.)
    Дело не в том, что Э. Леонэ ошибается; латинская поговорка справедливо говорит: errare humanum est. Дело в том, что бесчисленные ошибки Э. Леонэ обнаруживают в нем самую полную, самую совершенную неподготовленность к обращению с теми понятиями, которыми он хочет оперировать. (Г. В. Плеханов, Критика теории и практики синдикализма.)
    Errare humanum est, ошибался и он [ А. И. Герцен ], и охотно выслушивал упреки, когда они шли с "левой" стороны, - упреки эти были, может быть, и основательны; насколько, мы не можем судить, ибо не знали этих "домашних дел" эмиграции. (В. А. Зайцев, А. И. Герцен. Несколько слов от русского к русским.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Errāre humānum est

  • 2 errare humánum est

       de hombres es equivocarse; errar es propio del hombre; errar es humano; es humano equivocarse; el que tiene boca se equivoca
       ◘ La cita es de Marco Tulio (106-43 a.C.) en sus Filípicas.
       Se suele citar ampliada:
       errare humánum es, sed in errore perseverare turpe
       de hombres es equivocarse, pero de locos persistir en el error

    Locuciones latinas > errare humánum est

  • 3 Errare humanum est

    To err is human. / It is human to err. (Seneca)

    Latin Quotes (Latin to English) > Errare humanum est

  • 4 Humānum est errāre

    Humanum est errare - и следователи не совершенны; судебные ошибки часты под луной. (А. П. Чехов, Драма на охоте (Из записок судебного следователя).)
    Я же сын бедного, но честного сапожника, и мать моя была самой усердной и старательной хозяйкой до той поры, пока не начала выпивать, о чем вам очень хорошо известно, но у каждого свои недостатки, humanum est errare. (Тобайас Смоллет. Приключения Родрика Рэндома.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Humānum est errāre

  • 5 Humānum est

    Свойственно человеку.
    Парафраза, см. Errāre humānum est
    Погодин считал себя принадлежащим именно к "восточному" лагерю [ славянофилам ], но не хотел говорить об этом по какой-нибудь частной причине, например из самолюбия, - в данном случае, заметьте, совершенно извинительного. Хомяков, братья Киреевские и их ближайшие единомышленники всегда старательно избегали полного сближения с ним и с Шевыревым. Он, конечно, видел это и не мог не испытывать некоторого чувства горечи, если не обиды. А под влиянием этого чувства он мог сделать такие заявления, которые и в голову не пришли бы ему при других условиях. Это humanum est. (Г. В. Плеханов, М. П. Погодин и борьба классов.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Humānum est

  • 6 Humānum est mentīri

    Человеку свойственно лгать.
    Парафраза, см. Errāre humānum est
    Отсюда новый девиз humanum est mentiri, которому предназначено заменить вышедшую из употребления римскую пословицу и с помощью которой мы обязываемся на будущее время совершать наш жизненный обиход. Весь вопрос заключается лишь в том, скоро ли нас уличат. (М. Е. Салтыков-Щедрин, Письма к тетеньке.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Humānum est mentīri

  • 7 Cujusvis hominis est errāre, nullīs, nisi insipientis, in errōre perseverāre

    Каждому человеку свойственно заблуждаться, упорствовать в заблуждениях свойственно только глупцу.
    Цицерон, "Филиппики", XII, 2, 5.
    Зачем, разбирая Руслана и Людмилу, говорить об Илиаде и Энеиде? Что есть общего между ими? Как писать (и, кажется, серьезно), что речи Владимира, Руслана, Финна и проч., нейдут в сравнение с Гомеровыми? Вот вещи, которых я не понимаю и которых многие другие также не понимают. Если вы нам объясните их, то мы скажем: cujusvis hominis est errare: nullius, nisi insipientis, in errore perseverare. (Сын Отечества, 1820, № XXXVIII (в цитате у А. С. Пушкина.).)
    Предстояло, после обнаружения судебной ошибки разъяснить "непогрешимому" гр. Панину его ошибку. В качестве знатока латинской литературы, он, конечно, знал пословицу cujusvis hominis est errare, nullius nisi insipientis, in errore perseverare (всякий может ошибаться и лишь глупец упорствует в своих ошибках). Но гр. Панин на деле никогда не сознавал своих ошибок. (Г. А. Джаншиев, Деятели преобразовательной эпохи.)
    □ Г-н Горский в ликвидаторской газете продолжает защищать явную ошибку семерки, принявшей печальный пункт об "уголовно-наказуемых деяниях". - Есть хорошая латинская пословица, которая гласит: "ошибаться свойственно всякому человеку, но настаивать на ошибке свойственно только глупцу" (В. И. Ленин, О г. Горском и об одной латинской пословице.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Cujusvis hominis est errāre, nullīs, nisi insipientis, in errōre perseverāre

  • 8 "Ошибаться - человеческое свойство"

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > "Ошибаться - человеческое свойство"

  • 9 Человеку свойственно ошибаться

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Человеку свойственно ошибаться

  • 10 In facto

    На деле, фактически
    Огарев понимает ясно, когда брак есть что-нибудь и когда он нелепой формой, взаимным рабством, отвратительным соединением гетерогенного, такой брак in facto уже распался, если нет детей. (А. И. Герцен, дневник, 16.VI 1842.)
    Не знаю, как долго длился бы диалог, если бы Гермоген круто не оборвал его следующим предложением: - Да него лучше - примерчик на сцену. Вы знаете: errare humanum est, а примерчик великое дело. In facto... (А. И. Эртель, Записки Степняка.)
    Ant:

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > In facto

  • 11 arx

    arx, arcis, f. (v. Stamme ARC in arceo; vgl. Varr. LL. 5, 151), ein von Natur od. durch Kunst fester, hoher Punkt, der eine Stadt, eine Gegend deckt od. beherrscht, eine feste Höhe, -Anhöhe, -Berghöhe, Feste, Zitadelle, Burg, Zwingburg, griech. ἄκρα, ερυμα, I) eig.: A) im engern Sinne: iam montani signo dato ex castellis ad stationem solitam conveniebant, cum repente conspiciunt alios, arce occupatā suā, super caput imminentes, alios viā transire hostes, Liv.: Ianiculum quoque adiectum non inopiā loci, sed ne quando arx hostium esset, Liv.: nocte occupat collem imminentem urbi (Larissam eam arcem vocant), Liv. – v. der Arx von Rom, zunächst die (nördl.) Höhe des kapitol. Berges (j. Höhe von Araceli), dann auch der ganze Berg mit der Burg u. dem Kapitol, vobis (communis patria) arcem et Capitolium commendat, Cic.: ne quis patricius in arce aut in Capitolio habitaret, Liv.: Romana, Liv.: Capitolina, Liv., od. Capitolii, Tac.: Tarpeia, Kapitol, Verg.: dass. arces Tarpeiae, Ov.: u. als Ort, wo die Auspizien angestellt wurden, cum in arce augurium augures acturi essent, Cic.: quia (domus) auguribus ex arce augurium capientibus officiebat, Val. Max. – v. der Arx griech. Städte = ἄκρα, ἀκρόπολις, der höher gelegene u. befestigte Teil einer Stadt, die Akropolis, die Burg, feste Oberstadt, Tarentina arx, Liv.: non est (hoc opus), ut in arce (A. v. Athen) poni possit, quasi illa Minerva Phidiae, Cic.: arx (A. von Korinth) inter omnia in immanem altitudinem edita, Liv.: qui (Salinator) amisso oppido (Tarent) fugerat in arcem, Cic.: potitus est urbis Syracusarum, praeter arcem et insulam adiunctam oppido, Nep. – v. der Arx eines Reiches = erste Festung, Hauptbollwerk, Hauptwaffenplatz, quod Gentius eam (Scodram) sibi ceperat velut regni totius arcem, Liv.: ad caput arcem que regni Pergamum ducit oppugnandam, Liv. – Sprichw., arcem facere e cloaca, aus einer Mücke einen Elefanten machen, Cic. Planc. 95.

    B) im weitern Sinne, v. Jupiters Himmelsburg, quae pater ut vidit summā Saturnius arce, Ov.: siderea arx, Ov.: Plur. v. Himmel selbst, aethereae arces, Ov.: igneae arces, Hor. – v. Götterwohnungen, d.i. Tempeln, sacras iaculatus arces, Hor. – v. Städten (vgl. Korte Lucan. 3, 84. Voß Verg. georg. 2, 172. p. 341), Romanae arces, v. Arpi in Apulien, Ov.: arces Bacchi, v. Dionysopolis am Pontus, Ov.: beatae arces, v. Korinth, Hor.: exustae Phocidos arces, v. Phokäa, Lucan. v. Berg- u. Gebirgshöhen (vgl. Drak. Sil. 15, 305. Voß Verg. georg. 1, 240. p. 123), Parnassi arx, Ov.: Plur., Roma septem una sibi muro circumdedit arces (Hügel), Verg.: Rhodopeiae arces, Verg.: inexpertae arces, v. den Alpen, Sil. – v. jedem Gipfel, jeder Spitze (vgl. Drak. Sil. 15, 305), corporis, das Haupt, der Kopf, Sen. poët.; vgl. alta capitis, Claud.: galeae corusca, Stat.

    II) übtr.: A) wie unser Burg, Schirmfeste = Hort, Schutz, Schutzwehr, Zuflucht, v. Örtl., haec urbs lux orbis terrarum atque arx omnium gentium, Cic.: templum illud fuit te consule arx civium perditorum, receptaculum veterum Catilinae militum, castellum forensis latrocinii, Cic.: cis Iberum castra Romana esse, arcem tutam perfugium que novas volentibus res, Liv.: tyranni nuper eos (muros) arcem et munimentum sibi, non civitati paraverunt, Liv.: hic locus (forum) est igitur unus, quo perfugiant: hic portus, haec arx, haec ara sociorum, Cic. – v. Pers., ipsam arcem finitimorum, Campanos, adorti, Liv. – v. Abstr., munite communem arcem bonorum, obstruite perfugium improborum, Cic.: consulatum superesse plebeiis: eam esse arcem libertatis, id columen, Liv.: hanc (legem repetundarum) habent arcem, minus aliquanto nunc munitam, quam antea, verumtamen etc., Cic. Vgl. Fabri Liv. 21, 33, 2.

    B) = der eigentliche Sitz, Hauptsitz, die Hauptschanze, quae visa species... arcem eam (das Kapitol) imperii atque caput rerum portendebat, Liv.: urbem magnam et in ea parte, quā sita erat, arcem regni Zamam statuit oppugnare, Sall.: v. Pers., ubi Hannibal sit, ibi caput atque arcem totius belli esse, Liv. – v. Abstr., arcem Stoicorum defendis, die Hauptschanze = den Hauptbeweisgrund, Cic.: num potui magis in arcem illius causae invadere? Cic.

    C) (von der Arx als hohem Punkte) = Höhepunkt, Gipfel, quae te via... ad summas laudum perduxerit arces, Sil.: celsā mentis ab arce despicis errantes, Stat.: tecum mihi res non est, quod, cum natura tua in ipsam arcem eloquentiae ferat, errare mavis, Tac. dial.: qui (Pollio et Messala) Cicerone arcem iam tenente eloquentiae agere coeperunt, Quint.: Caesar... nondum attigit arcem iuris (der höchsten Gewalt) et, humanum culmen egressus, meruit etc., Lucan. 7, 593.

    D) (v. der Arx als dem gewöhnl. Sitz der Herrscher, s. Nep. Tim. 3, 3. Sen. contr. 4 [8], 27. § 1) = Herrschaft, Thron, cupidi arcium, Sen. poët.: evertit arces respectus honesti, Lucan.

    lateinisch-deutsches > arx

  • 12 arx

    arx, arcis, f. (v. Stamme ARC in arceo; vgl. Varr. LL. 5, 151), ein von Natur od. durch Kunst fester, hoher Punkt, der eine Stadt, eine Gegend deckt od. beherrscht, eine feste Höhe, -Anhöhe, -Berghöhe, Feste, Zitadelle, Burg, Zwingburg, griech. ἄκρα, ερυμα, I) eig.: A) im engern Sinne: iam montani signo dato ex castellis ad stationem solitam conveniebant, cum repente conspiciunt alios, arce occupatā suā, super caput imminentes, alios viā transire hostes, Liv.: Ianiculum quoque adiectum non inopiā loci, sed ne quando arx hostium esset, Liv.: nocte occupat collem imminentem urbi (Larissam eam arcem vocant), Liv. – v. der Arx von Rom, zunächst die (nördl.) Höhe des kapitol. Berges (j. Höhe von Araceli), dann auch der ganze Berg mit der Burg u. dem Kapitol, vobis (communis patria) arcem et Capitolium commendat, Cic.: ne quis patricius in arce aut in Capitolio habitaret, Liv.: Romana, Liv.: Capitolina, Liv., od. Capitolii, Tac.: Tarpeia, Kapitol, Verg.: dass. arces Tarpeiae, Ov.: u. als Ort, wo die Auspizien angestellt wurden, cum in arce augurium augures acturi essent, Cic.: quia (domus) auguribus ex arce augurium capientibus officiebat, Val. Max. – v. der Arx griech. Städte = ἄκρα, ἀκρόπολις, der höher gelegene u. befestigte Teil einer Stadt, die Akropolis, die Burg, feste Oberstadt, Tarentina arx, Liv.: non
    ————
    est (hoc opus), ut in arce (A. v. Athen) poni possit, quasi illa Minerva Phidiae, Cic.: arx (A. von Korinth) inter omnia in immanem altitudinem edita, Liv.: qui (Salinator) amisso oppido (Tarent) fugerat in arcem, Cic.: potitus est urbis Syracusarum, praeter arcem et insulam adiunctam oppido, Nep. – v. der Arx eines Reiches = erste Festung, Hauptbollwerk, Hauptwaffenplatz, quod Gentius eam (Scodram) sibi ceperat velut regni totius arcem, Liv.: ad caput arcem que regni Pergamum ducit oppugnandam, Liv. – Sprichw., arcem facere e cloaca, aus einer Mücke einen Elefanten machen, Cic. Planc. 95.
    B) im weitern Sinne, v. Jupiters Himmelsburg, quae pater ut vidit summā Saturnius arce, Ov.: siderea arx, Ov.: Plur. v. Himmel selbst, aethereae arces, Ov.: igneae arces, Hor. – v. Götterwohnungen, d.i. Tempeln, sacras iaculatus arces, Hor. – v. Städten (vgl. Korte Lucan. 3, 84. Voß Verg. georg. 2, 172. p. 341), Romanae arces, v. Arpi in Apulien, Ov.: arces Bacchi, v. Dionysopolis am Pontus, Ov.: beatae arces, v. Korinth, Hor.: exustae Phocidos arces, v. Phokäa, Lucan. v. Berg- u. Gebirgshöhen (vgl. Drak. Sil. 15, 305. Voß Verg. georg. 1, 240. p. 123), Parnassi arx, Ov.: Plur., Roma septem una sibi muro circumdedit arces (Hügel), Verg.: Rhodopeiae arces, Verg.: inexpertae arces, v. den Alpen, Sil. – v. jedem Gipfel, jeder Spitze (vgl. Drak. Sil. 15, 305), corporis, das
    ————
    Haupt, der Kopf, Sen. poët.; vgl. alta capitis, Claud.: galeae corusca, Stat.
    II) übtr.: A) wie unser Burg, Schirmfeste = Hort, Schutz, Schutzwehr, Zuflucht, v. Örtl., haec urbs lux orbis terrarum atque arx omnium gentium, Cic.: templum illud fuit te consule arx civium perditorum, receptaculum veterum Catilinae militum, castellum forensis latrocinii, Cic.: cis Iberum castra Romana esse, arcem tutam perfugium que novas volentibus res, Liv.: tyranni nuper eos (muros) arcem et munimentum sibi, non civitati paraverunt, Liv.: hic locus (forum) est igitur unus, quo perfugiant: hic portus, haec arx, haec ara sociorum, Cic. – v. Pers., ipsam arcem finitimorum, Campanos, adorti, Liv. – v. Abstr., munite communem arcem bonorum, obstruite perfugium improborum, Cic.: consulatum superesse plebeiis: eam esse arcem libertatis, id columen, Liv.: hanc (legem repetundarum) habent arcem, minus aliquanto nunc munitam, quam antea, verumtamen etc., Cic. Vgl. Fabri Liv. 21, 33, 2.
    B) = der eigentliche Sitz, Hauptsitz, die Hauptschanze, quae visa species... arcem eam (das Kapitol) imperii atque caput rerum portendebat, Liv.: urbem magnam et in ea parte, quā sita erat, arcem regni Zamam statuit oppugnare, Sall.: v. Pers., ubi Hannibal sit, ibi caput atque arcem totius belli esse, Liv. – v. Abstr., arcem Stoicorum defendis, die
    ————
    Hauptschanze = den Hauptbeweisgrund, Cic.: num potui magis in arcem illius causae invadere? Cic.
    C) (von der Arx als hohem Punkte) = Höhepunkt, Gipfel, quae te via... ad summas laudum perduxerit arces, Sil.: celsā mentis ab arce despicis errantes, Stat.: tecum mihi res non est, quod, cum natura tua in ipsam arcem eloquentiae ferat, errare mavis, Tac. dial.: qui (Pollio et Messala) Cicerone arcem iam tenente eloquentiae agere coeperunt, Quint.: Caesar... nondum attigit arcem iuris (der höchsten Gewalt) et, humanum culmen egressus, meruit etc., Lucan. 7, 593.
    D) (v. der Arx als dem gewöhnl. Sitz der Herrscher, s. Nep. Tim. 3, 3. Sen. contr. 4 [8], 27. § 1) = Herrschaft, Thron, cupidi arcium, Sen. poët.: evertit arces respectus honesti, Lucan.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > arx

См. также в других словарях:

  • Errare humanum est — Errare humanum est, perseverare diabolicum Pour les articles homonymes, voir L erreur est humaine. Gravée dans le marbre… «  …   Wikipédia en Français

  • Errare humanum est — is a Latin maxim. It means to err is human . [ [http://www.merriam webster.com/dictionary/errare%20humanum%20est errare humanum est Definition from the Merriam Webster Online Dictionary] ] …   Wikipedia

  • errare humanum est — (izg. eráre humánum ȅst) DEFINICIJA griješiti je svojstvo ljudi (prema predaji, izreka Sv. Jeronima) ETIMOLOGIJA lat …   Hrvatski jezični portal

  • errare humanum est — [ɛʀaʀeymanɔmɛst] ❖ ♦ Loc. lat. signifiant « il est de la nature de l homme de se tromper », et qui s emploie pour excuser, justifier une erreur, une faute, une maladresse, un écart de conduite. → Erreur, cit. 6.1 …   Encyclopédie Universelle

  • Errare humanum est —         (лат.) человеку свойственно ошибаться. Афоризм Сенекистаршего. Философский энциклопедический словарь. М.: Советская энциклопедия. Гл. редакция: Л. Ф. Ильичёв, П. Н. Федосеев, С. М. Ковалёв, В. Г. Панов. 1983 …   Философская энциклопедия

  • errare humanum est — лат. (эррарэ хуманум эст) человеку свойственно ошибаться. Толковый словарь иностранных слов Л. П. Крысина. М: Русский язык, 1998 …   Словарь иностранных слов русского языка

  • Errāre humānum est — (lat.), irren ist menschlich …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Errāre humānum est — Errāre humānum est, lat. Sprichwort: »Irren ist menschlich« …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Errare humanum est — Errāre humānum est (lat.), Irren ist menschlich …   Kleines Konversations-Lexikon

  • Errare humanum est — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P …   Deutsch Wikipedia

  • errare humanum est — er|ra|re hu|ma|num ẹst [lat.]: Irren ist menschlich. * * * Errare humanum est   Die heute übliche, knappe lateinische Fassung dieser sprichwörtlichen Redensart, die auch in der deutschen Form »Irren ist menschlich« gebraucht wird, ist in der… …   Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»